Türkiye İçin Bel Çevresi Ölçüsü Nasıl Olmalı?

Obezitenin en önemli boyutlarından biri vücuttaki abdominal (karın bölgesi) yağlanmadır. Dolayısıyla obeziteyi değerlendirmede kullandığımız ölçüm metotlarından biridir.

Ülkemizde bel çevresi ölçümü yapılmış altı çalışmada kadınlarda ortalamamız 89.7 cm, erkeklerde 93.6 cm olduğu hesaplanmıştır. Bu değerler kadınlarda Amerikan halkı için normalin üstü olarak tanımlanan sınır değerden (88cm) yüksek, erkeklerde ise nispeten düşük(102 cm) olsa da, Uluslararası Diyabet Birliği (IDF) tarafından Avrupa, Doğu Akdeniz, Ortadoğu halkları için önerilen üst sınır değerlerinden (kadınlarda 80cm, erkeklerde 94 cm) özellikle kadınlarda belirgin şekilde yüksek, erkeklerde ise tam sınırdadır.

Ülkemizde, abdominal obezite prevalansı, kadınlarda %51, erkeklerde %21 olarak saptanmıstır. Bu bulgu Türk kadınında erkek tipi yağlanmanın standart obeziteden de fazla olduğunu göstermektedir.

Peki bel çevremiz kaç cm olmalı?

Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) obezite tanımı yapılırken özellikle popülasyona özgü bel çevresi kesim noktalarının kullanılmasını önermiştir. IDF, bu verilerin mevcut olmadığı toplumlarda bölgesel değerlerin dikkate alınmasını tavsiye etmekte (2. Görselde toplumdan topluma değişen değerler yer alıyor).

2018 yılında hazırlanan Obezite ve Tanı ve Tedavi kılavuzunda;

Türk toplumunda bel çevresi ölçümü için kullanılan değerler (Avrupanın santral obezite için belirlemiş olduğu rakamlar kullanılıyor

Kadınlarda >80 cm, Erkeklerde >94 cm şeklinde) Türk toplumunun özelliklerini ve risk profilini düzgün şekilde yansıtmadığı belirtilmiştir.

Türk toplumu için yapılmış çalışmalardan TURDEP verilerine göre bel çevresi Erkeklerde >96cm, Kadınlarda >90cm olarak

Türk Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği’nin (TEMD) yaptığı çalışmada ise Erkeklerde >100cm, Kadınlarda >90cm abdominal obezite kriteri olarak önerilmiştir.

Sonuç olarak bu kılavuza göre ülkemizde kullanılması önerilen bel çevresi değerleri;

Kadınlarda; Fazla kilolu >80cm, Obez >90cm

Erkeklerde; Fazla kilolu>90 cm, Obez>100cm şeklinde öneri sunulmuştur.

Kaynaklar:

Turk Kardiyol Dern Ars 2018;46(7):577-590 doi: 10.5543/tkda.2018.62200

Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu, 2018